Witraż Chrystus Ukrzyżowany, wypełniający wschodnie okno kaplicy seminarium duchownego w Kielcach, został wykonany w roku 1924 według projektu Alfreda Żmudy przez Krakowski Zakład Witrażów S.G. Żeleński [sygnatury na przeszkleniu]. Była to zapewne funda­cja kapłana kryjącego się pod inicjałami „a. M.” widniejącymi na przeszkleniu. Kompozycja została włączona w strukturę ołtarza głównego, a jej oczywiste odniesienie do ofiary Chrystusa i stanu kapłańskiego zostało podkreślone poprzez inskrypcję „hoc facite in meam commemorationem”, umieszczoną w górnej partii ściany zamykającej kaplicę od wschodu. Przedstawienie Chrystusa wyraź­nie nawiązuje do krucyfiksu Wita Stwosza w kościele Mariackim w Krakowie, zapewne również stamtąd (z wykonanego w srebrnej blasze krajobrazu w tle rzeźby) zaczerpnął artysta pomysł centralnej, ażurowej budowli widocznej po prawej czy, skądinąd typowy w tym kontekście, motyw słońca i księżyca nad krzyżem. Młodopolska sty­listyka pracy łączy bardzo akademicki sposób modelowania postaci z nieco bardziej syntetycznym, a miejscami abstrakcyjnym ujęciem krajobrazu i partii nieba. Witraż z kaplicy seminarium doczekał się licznych kopii i transpozycji malarskich, najczęściej w nieco mniej­szej skali, zamawianych zazwyczaj przez księży diecezji kieleckiej. W roku 1937, w związku z ukończeniem prac nad dekoracją malar­ską i urządzeniem kaplicy, boczne okna wyposażono w przeszklenia gomółkowe wykonane również przez Krakowski Zakład Witrażów S.G. Żeleński [na jednej z gomółek sygnatura pracowni i data; adczk, Wykaz robót…}.

Źródła/literatura:

ADCZK, Wykaz robót witrażowych od 1929 1 XI za Adama Żeleńskiego, odpis z oryginału w zbiorach prywatnych

 

projektant: Alfred Żmuda

wykonawca: Krakowski Zakład Witrażów S.G. Żeleński

CZAS POWSTANIA: 1924

WYMIARY: 145 X 209 cm

sygnatury: „projektował | alfr. żmuda. | KRAKÓW.” (w prawym dolnym rogu); „Wykonał: krakowski zakład | witrażów | S.G. żeleński. R. p. 1924.” (w lewym dolnym rogu) inskrypcje: „x. a.m.” (w prawym dolnym rogu, na lewo od sygnatury)