W naszej diecezji rok 2023 przeżywamy jako rok biskupa Czesława Kaczmarka. Przypada w nim jubileusz 60-lecia śmierci niezłomnego pasterza diecezji kieleckiej. 28 października w budynku kieleckiego seminarium odbyła się konferencja naukowa pod hasłem: „Biskup Czesław Kaczmarek – wierny syn Kościoła i Ojczyzny”.

Słowo wstępne do publiki zgromadzonej w seminaryjnej auli im. bpa Czesława Kaczmarka wygłosili: rektor kieleckiego WSD, ks. Adam Perz oraz biskup Jan Piotrowski. Pierwszy referat przedstawił ks. dr Tomasz Gocel. Nakreślił w nim kontekst społeczny i polityczny posługi biskupa Czesława w latach 1938-1963. Kolejni prelegenci skupiali się na kolejnych aspektach życia i działalności kapłana, z różnych stron naświetlając jego bogatą postać. Omówione zostały nie tylko szczegóły biograficzne (z naciskiem na okres więzienny), lecz także stosowane przez biskupa strategie duszpasterskie oraz niektóre idee, które wyrażały się zarówno w jego nauczaniu, jak i w zarządzaniu diecezją.

Podczas konferencji zabrał głos także ks. Jan Śledzianowski, biograf biskupa Kaczmarka. Jego wystąpienie pierwotnie nie było przewidziane w programie sesji, niemniej było wartościowym wzbogaceniem przemówień pozostałych prelegentów. Sędziwy kapłan wyraził swoją radość z powodu zainteresowania osobą niezłomnego biskupa wśród młodszego pokolenia uczonych. Przypomniał, iż przez wiele lat komunistyczna cenzura nie pozwalała na wydawanie publikacji o Kaczmarku. Milczenie przerwał biskup Stanisław Szymecki, który obejmując w 1981 roku funkcję biskupa ordynariusza diecezji kieleckiej, wyjawił skierowane do niego słowa prymasa Wyszyńskiego: „Najważniejszą sprawą, z jaką biskup idzie do Kielc, jest sprawa biskupa Czesława Kaczmarka. Trzeba ją koniecznie wyjaśnić”. Po transformacji biskup Szymecki zlecił ks. Śledzianowskiemu napisanie monografii o biskupie Kaczmarku; egzemplarz jego książki został wręczony papieżowi Janowi Pawłowi II podczas jego pielgrzymki do Polski w 1991 roku. Do dnia dzisiejszego dzieło ks. Śledzianowskiego, noszące tytuł Ksiądz Czesław Kaczmarek biskup kielecki 1895-1963, stanowi najważniejsze kompendium wiedzy na temat życia biskupa.

Czesław Kaczmarek urodził się w 1895 roku. Jego posługa jako biskup diecezji kieleckiej przypadła na lata 1938-1963, a więc bardzo mroczny okres historii Polski, obejmujący lata II wojny światowej i rządy komunistów w Polsce, w tym ich najkrwawszą formę, jaką był staliznizm (zakończony śmiercią Bieruta w 1956 r.). W 1951 roku duchowny został aresztowany przez władze komunistyczne, które nie tylko poddawały go wyczerpującym przesłuchaniom, ale także zorganizowały jedyny w Polsce pokazowy proces dostojnika Kościoła. W roku 1957 śledztwo w sprawie biskupa umorzono, powrócił on wówczas do Kielc. Sytuację ponownie zaogniło tzw. „kazanie chińskie” wygłoszone przez bpa Kaczmarka 10 lutego 1959 roku. Zestawił on w nim ze sobą męczenników chrześcijańskich z pierwszych wieków z chrześcijanami prześladowanymi w komunistycznych Chinach. W 1961 zostaje opublikowany oszczerczy „Zielony zeszyt”, napisany przez wroga biskupa, współpracującego z komunistami ekskomunikowanego księdza Leonarda Świderskiego, który zarzucał w nim pasterzowi diecezji rozwiązły styl życia. Biskup Czesław Kaczmarek zmarł w 1963 roku wskutek powikłań zdrowotnych spowodowanych procesem i pobytem w więzieniu.

alumn Michał Ciszek